EGZERSİZLE ŞAŞILIK TEDAVİSİ
Şaşılık egzersizle tedavi edilebilen bir göz hastalığıdır. Şaşılıkta onlarca göz fonksiyonu bozulur. Bunların düzeltilmesi ameliyatsız şaşılığın düzelmesini sağlar.
Şaşılıkta neler bozulur?
*Estetik: Gözlerdeki kayma nedeniyle estetik görünüm bozulur. Aile olayı sadece estetik bozukluk olarak düşünür.
*Oryantasyon: Bulunduğu ortama uyum bozuk veya yetersizdir. Hasta bunun sıkıntısını çeker. Size bakarken gözü başka yer olabilir.
*Görme: Şaşılıkta görme bozulur ve kayan göz tembelleşir. Genelde kayan gözde göz numarası daha yüksektir. Astigmat görmemezliği ve şaşılığı artırır, tedaviyi uzatır.
İki gözle tek görme:(Binoküler görüş) Şaşı hasta iki gözle tek görmez. Daha çok kaymayan gözü kullanır. Bu durum diğer gözün görmesinin tembelleştirir.
Füzyon: Şaşılık temelde füzyon bozukluğudur. İki gözden gelen görüntünün beyinde birleşmesi şaşılıkta bozulur. Göz tembelliğini düzeltmek içim sağlam gözün kapatılması füzyonu daha fazla bozar, şaşılığı artırır.
Eş zamanlı algılama: (Simültane persepsiyon), Sağ ve sol gözden gelen görüntüler aynı anda algılanır. Şaşılıkta gözün bu özelliğinde bozulur.
Görüntü tamamlama: (Retinal korrespondans) Gözün yapısı nedeniyle bazı alanlar görmez. İki göz birlikte bakarken birbirinin eksiklerini tamamlar ve kusursuz görme sağlanır. Şaşılıkta gözün bu özelliği bozulur.
3 boyutlu görme: İki gözün farklı alana bakması 3 boyutlu görmeyi de bozar.3 boyutlu görmemek birçok meslekte başarısız olmak demektir. Cerrahlık, şoförlük, pilotluk, sporculuk, garsonluk, diş hekimliği, terzilik… Şaşılıkta bozulan onlarca göz fonksiyonu düzene sokulduktan sonra egzersizle 3 boyutlu görme egzersizlerine başlanır.
Göz dış kasları arasındaki denge bozulur: Şaşılıkta kaslar arası denge bozulmuştur. Zayıf veya güçlü kaslar söz konusudur. Fonksiyon bozuklukları derinleşirse kas bozuklukları artar ve tedavi zorlaşır.
Şaşılıkta neler gelişir?
Diplopi: Gözlerin başka alanlara bakması nedeniyle çift görme gelişir. Bu hastayı çok rahatsız eder. Bebek düşerek veya gözüyle oynayarak tepki gösterir. Beyin rahatsızlığı kayan gözün görüntüsünü gölgeleyerek giderir.
Supressiyon: (Gölgeleme) Beyin çift görmeyi gidermek için kayan gözün görüntüsünü siler. Bu hastayı rahatlatır ama giderek göz tembelliğine neden olur. Şaşılık tedavisinde ilk yapılacak uygulamadır.
Ampliyopi : (Göz tembelliği) Hemen tedavi edilmeyen supressiyon göz tembelliğine neden olur. Göz tembelliğinin düzeltilmesi şaşılıkta önemli düzelme sağlar. Ama sağlam gözü kapatarak değil “İki göz açık aktif göz tembelliği tedavisi” uygulanmalıdır.
Ekzantrik fiksasyon: Şaşılıkta görüntü %25-75 vakada daha az gören sarı nokta dışına düşer. Hasta yan bakar. Şaşılıkta ortaya çıkan yan bakış egzersizle giderilir. Ekzantrik fiksasyon düzeltilmezse şaşılık da düzelmez, ameliyat olsa dahi yeniden kayma ortaya çıkar.
Şaşılık egzersizle düzelen bir göz hastalığıdır. Onlarca göz fonksiyonu bozulur. Fonksiyon bozukluğu kas bozukluğuna dönmeden tedavide acele edilmelidir. Bozulan göz fonksiyonlarının düzeltilmesi şaşılığı da düzeltecektir.
İçe şaşılıkta tedavide gecikmek çapraz şaşılık ve yüksek astigmata neden olur, tedaviyi uzatır.
Göz hassas bir organdır. Lütfen ona bıçak değdirmeyin. Aşırı şaşılıklar ve verev (çapraz) şaşılıklara ameliyat gerekir. Bunların da sayısı oldukça azdır.
ŞAŞILIKTA ÖNEMLİ KONULAR
*Mükemmellik: Şaşılık tedavisi mükemmel olmalıdır. İki kişi karşılaşınca göz göze gelirler. Şaşı kişi tedavi olsa da en sıkıntılı andır.
*Zamanlama: Erken davranılmalı, fonksiyon bozukluğu kas bozukluğuna dönmemelidir.
*Okul başlamadan: Okul başlamadan şaşılık tedavisi bitmelidir. Okul demek aşırı yakın çalışma demek ve içe şaşılığı artırır.
*Çapraz şaşılığın eklenmesi: İçe şaşılıkta tedavide geç kalınırsa içe şaşılığa yukarı doğru çapraz şaşılık eklenir ve mutlaka ameliyat gerektirir.
*Göz tembelliği: Göz tembelliği en önemli konudur. Göz tembelliğinin düzelmesi şaşılıkta önemli düzelme sağlar.
*Görme sistemi : Göz tembelliği için sağlam gözü kapatmak görme sistemini bozar.
*Füzyon ve iki gözle tek görme : Şaşılık iki gözle tek görme bozukluğudur. Sağlam gözü kapatmak gözü teke indirir, füzyon bozukluğunu dolayısı ile şaşılığı artırır.
*Gözlüksüz yaşam: Şaşılık tedavisi kadar yaşam boyu da gözlük takmamasını hedeflemek önemlidir.
*Tam ilaçlı muayene sonucunu gözlük olarak verme: İçe şaşılık artı gözlük sonucudur. Şaşılığı düzeltmek için ilaçlı gözlük ölçümünün verilmesi uygulaması yapılır. Bunu hastaya vereceği sıkıntılar;
Göz numarasının azalmasını önler.
Konverjansı bozar.
Uyum gevşekliği veya gecikmesine neden olur.
*Ekzantrik fiksasyon düzeltilmezse tedavi uzar veya ameliyat olsa da yeniden kayar. Görüntü sarı nokta dışında, keskin görme hücrelerinin az olduğu farklı bir noktada odaklanır.
Astigmat : Astigmat ciddi şaşılık, göz tembelliği ve şaşılık tedavisinin uzaması nedenidir. Görüntü odaklama değil düzlemdir, gözlük de yeterli düzeltme sağlamaz. Astigmat egzersizle düzeltilmelidir.
Ameliyat : Bozulan göz fonksiyonları çalışır hale getirilmediği için gözler tekrar kayar. Ameliyat gözü zedelemektir.
Egzersizle tedavi : Alternatif tedavi değil asıl tedavidir.
DR. SELİM HÜSREVOĞLU
Göz hastalıkları uzmanı
News
