Bir ilişkide bazı şüpheler doğal olabilir fazlasının altında yatan başka bir neden olabilir.
Herkesin zaman zaman başına gelir, birileriyle ilişkideyken birden partnerinizin sizi aldatma ihtimaliyle ilgili düşünceler zihninizde belirmeye başlar. Bazen de gerçekten “diğer yarınızı” bulup bulmadığınızı sorgulamaya başlarsınız ya da belki de partnerinizin gülüşünün biraz rahatsız edici olduğunu fark edersiniz. Bunlar rahatsız edici düşüncelerdir, ancak geçicidir. Gününüze devam edersiniz.
Ancak bazen bu düşünceler gününüze devam etmenizi engelleyecek kadar sizi meşgul etmeye başlar. Romantik ilişkilere yönelik obsesif-kompulsif bozukluk (R-OKB) ile yaşayan kişiler, bu rahatsız edici düşünce ve şüphelerle sık sık boğuşurlar.
R-OKB’nin kendisi, teşhis edilebilir bir mental sağlık bozukluğu değildir. Bunu daha çok, obsesif-kompulsif bozukluğun (OKB) bir tezahürü olarak düşünmek gerekir. Psikolog Susan Albers, PsyD, “Bu terimi sosyal medyada ve haberlerde sıkça gördüm. Artık araştırmalarda da dikkat çekiyor,” diyor. “Bu kullanışlı bir terimdir. Bu duruma bir isim vermek özellikle bu sorunla mücadele kişiler ve partnerleri için sorunu anlamayı kolaylaştırır.”
İyi haber şu ki, R-OKB üstesinden gelinebilir bir durumdur. Bu konuda yardım almak ilişkinizi şimdiye kadar olduğundan daha iyi hale getirebilir. R-OKB’nin ne olduğu, neden ortaya çıktığı ve belirtilerle nasıl başa çıkılacağı konusunda Dr. Albers’ın söylemlerini aşağıda bulabilirsiniz.
Romantik İlişki Obsesif Kompulsif Bozukluğu nedir?
R-OKB, obsesif-kompulsif bozukluğun (OKB) bir türüdür. OKB ile yaşayan insanlar, sürekli istenmeyen ve zorlayıcı düşünceler (bu, obsesif kısmı) yaşarlar ve tekrarlayan davranışlar sergilemeye zorlanırlar. Örneğin, birisi kendi evinde güvende olmadığı düşüncesinden kurtulamıyorsa, sadece emin olmak için kapıyı defalarca kilitleyip açabilir. OKB’ye sahip birçok insan için, bu tekrarlayıcı düşünceler ve davranışlar günlük yaşam aktivitelerini engelleyici hale gelebilir.
ROKB’de, girici düşünceler (obsesyonlar) ve sonuçta tekrarlayan eylemler (kompülsiyonlar) romantik ilişkiye özgüdür. Örneğin, “X beni gerçekten sevmiyor” gibi zorlayıcı bir düşünceyle başa çıkan biri, partnerinden duygularını sık sık teyit etmesini isteyebilir. Dr. Albers, “Bir ilişki hakkında bazı sorular sormak zaman zaman normaldir. Ancak bu soruların sağladığı anlık rahatlama uzun vadede problemin üstesinden gelememek anlamına gelir. Dahası giderek düşüncelerinize çok takılı kalırsınız. Bu da ilişki içinde rahatlayamamanızı ve keyif alamamanızı ve içine girememenizi sağlar. Bu durum bireyin kendisi için deneyimlemesi zor olduğu kadar partner üzerinde de zorlayıcı bir etki yaratacaktır.” diyor.
R-OKB’nin Belirtileri ve Semptomları
Zaman zaman ilişkilerimizde şüphe, kaygı ve onaylanma ihtiyacı yaşarız. R-OKB’si olan insanlar için bunlar hayatlarını nasıl yaşadıklarını ve ilişkilerini nasıl yürüttüklerini etkileyecek kadar büyümüş olabilir. İşte göz önünde bulundurmanız gereken R-OKB belirtileri:
1. Tekrarlayan Düşünceler ve Kaygılar:
Aşağıda, R-OKB’ye sahip bir kişinin takılı kalabileceği türden düşüncelerin birkaç örneği bulunmaktadır:
Bu ilişkiyi/partnerimi gerçekten seviyor muyum?
Partnerimle olmak bir hata mı?
Partnerimle ilişkiyi mi bitirmeliyim?
X, Y veya Z gibi hissetmem gerekmiyor mu?
Eğer ayrılırsak, kesinlikle mahvolurum.
Partnerimde X’i sevmiyorum.
Partnerimden başka birini çekici buluyorum, bu partnerimi sevmediğim anlamına mı gelir?
İlişkim X’in ilişkisiyle nasıl karşılaştırıldığında daha iyi mi ya da kötü mü?
Partnerim beni aldatıyor mu?
R-OKB’li kişiler kendilerini partnerlerinde veya ilişkilerinde “yanlış” olan bir şeye takılıp kalmış halde bulabilirler. Kusur yüzeysel olsa da takıldığınız konu girici düşünce niteliğinde olduğu için tekrar edebilir ve başa çıkması zor hale gelebilir. Bu takıntılı düşünceler ve sorular daha sonra kompülsif davranışlara yol açabilir.
2. Güvence Arayışı:
R-OKB ile mücadele eden bir kişi, kaygılarının temelsiz olduğundan emin olmak için güvence arayacaktır. Örneğin, partnerinizle ilişki içinde olmak için “yeterince iyi” olmadığınızdan endişe duyuyorsanız, ona tekrar tekrar daha iyisini hak ettiğine dair düşünceleri olup olmadığını veya sizi gerçekten yeterince iyi bulup bulmadıklarını sormak isteyebilirsiniz. Ayrıca, konuyla ilgili arkadaşlarınızın ve ailenizin bakış açılarını da almak öğrenme ihtiyacı içinde olabilirsiniz.
ROKB yaşayan bir kişi, partnerinin sevgisini “test” eden senaryoları da kurarak, çevrimiçi testler yapmak ve öz yardım kitapları okumak gibi başka doğrulama şekilleri de arayabilir. Dr. Albers, “Nasıl hissettikleri hakkında kesinlik arıyorlar. Anlık olarak değişebilecek duygular yerine paylaştığınız gerçekler ve değerlere odaklanmak faydalı olabilir,” diyor.
Bu davranışlar, istenen cevap elde edildiğinde şüphe ve kaygıya yönelik geçici bir rahatlama sağlar. Elbette buradaki anahtar kelime, bu rahatlamanın “geçici” özellikte olmasıdır.
3. Kıyaslama
R-OKB ile yaşayan kişiler için kendilerini, partnerlerini, duygularını ve ilişkilerini başkalarıyla kıyaslamak yaygındır. Kıyas yapma dürtüsü kişiden kişiye farklılık gösterebilir, ancak bu düşünce kalıbının yaygın örnekleri şunları içerir:
Mevcut partneri önceki partnerlerle karşılaştırmak.
Mevcut bir ilişkiyi diğer insanların ilişkileriyle, önceki ilişkilerle veya hatta kitaplarda okuduğumuz veya televizyonda gördüğümüz idealize edilmiş ilişkilerle karşılaştırmak.
Bir partnerin başka insanlarla etkileşimlerinin yakından incelenmesi.
Duygulara veya özelliklere ve nasıl değiştiklerine (veya değişmediklerine) odaklanmak.
4. Cinsel Zorluklar
Kafanızda dönen şüpheler veya kaygılarınız varsa cinsel yaşamınız da eskisi kadar tatmin edici olmayabilir. Cinsellik sırasında zevk almakta zorlanıyor veya hazır bulunamıyorsanız, ilişki OCD’nin sizi etkilediğine dair bir işaret olabilir.
5. Sosyal Medyayla İlişkili Davranışlar
Tahmin edebileceğiniz gibi, sosyal medya R-OKB belirtilerini artırabilir. Aslında, sosyal medyanın aşırı kullanımı, R-OKB ile yaşayan kişilerde oldukça sık görülen bir davranıştır. Dr. Albers, “Eğer biri tekrar tekrar saatlerini sosyal medyada geçiriyor ve partnerinin beğenmelerini veya takiplerini incelemeye çalışıyorsa, bu R-OKB belirtisi olabilir.”
Romantik İlişkilere Yönelik OKB için Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
R-OKB, teşhis edilebilir bir tıbbi durum değildir, ancak obsesif-kompulsif bozukluk teşhis ve tedavi edilebilir. Okuduklarınız sizin için geçerliyse, bir psikoloğa görünmek iyi bir fikir olabilir. R-OKB için en yaygın iki terapi türü bilişsel davranışçı terapi (BDT) ve BDT’nin tepki engelleme (ERP) yöntemidir. OKB’ye sahip insanlar, bu tekniği kullanarak endişelerine neden olan şeylere veya durumlara yanıt vermemeyi pratik yaparlar – ve bu endişeyi yatıştırmak için zorlayıcı davranışlara katılmamak için direnirler.
Partnerler için
Dr. Albers’a göre, R-OKB’ye sahip bir kişiyle ilişki kurmak ve onu desteklemek birkaç nedenle zor olabilir:
Partnerinizin obsesif düşüncelerini kişisel olarak alabilirsiniz,
Partnerinizin korkuları ilişkiyi sorgulamanıza neden olabilir,
Sürekli olarak partnerinizi güven vermek durumunda kalmak duygusal olarak yorucu olabilir,
Cinselliğe yönelik ilginiz ve zevkiniz etkilenebilir. Ancak umutsuzluğa kapılmayın!
R-OKB tedavi edilebilir ve Dr. Albers bize hatırlattığı gibi “R-OKB’li kişilerin obsesif-kompulsif düşünceleri ve davranışları kontrol altına alabilir ve tedavi edebilirse, bu gerçekten ilişkinize mucizeler yapabilir.” R-OKB’ye sahip biriyle sağlıklı bir ilişki yaşayabilirsiniz. Aslında, onlara yardım etme sürecinde destek olmak bile bağınızı güçlendirebilir.
Yazar: Kelly Owen, PhD
Çeviren: İlayda Demir
Çeviri Kaynağı: Identifying and Coping With Relationship OCD
News
