Pasifik’in hayalet gemisi USS Stewart, 80 yıl sonra bulundu

Sualtı araştırmacıları, yaklaşık 80 yıldır kayıp olan asırlık bir ABD Donanması destroyeri (muhribi) olan USS Stewart’ın enkazını nihayet buldular. Bir süredir “Pasifik’in hayalet gemisi” olarak anılan gemi, Kuzey Kaliforniya kıyılarında su yüzeyinin 1.067 metre altında bulundu.

USS Stewart, Ocean Infinity, Hava/Deniz Mirası Vakfı, SEARCH, NOAA Ulusal Deniz Koruma Alanları Ofisi ve Deniz Tarihi ve Mirası Komutanlığı (NHHC) arasındaki kapsamlı bir ortak sefer sırasında Cordell Bank Ulusal Deniz Koruma Alanı sınırları içerisinde bulundu. Batık gemiyi bulma görevi, tamamlanması 24 saat süren kapsamlı ve metodik bir deniz tabanı taraması yapmak için Ocean Infinity tarafından geliştirilen otonom su altı dronlarının gönderilmesini içeriyordu. Veriler alındığında, batık geminin inanılmaz bir şekilde deniz tabanında dik olarak durduğu görüldü.

Eylül 1919’da Pensilvanya, Philadelphia’da inşa edilen ve Eylül 1920’de hizmete giren Stewart, I. Dünya Savaşı’na katılamamış olsa da II. Dünya Savaşı sırasında pek çok çatışmada yer aldı. Stewart, 1941’de Japon İmparatorluğu’nun ilerlemelerine karşı koymakla görevli Asya Filosu’nun bir parçası olarak Manila’da konuşlandırıldı. Daha sonra, 1942’de gemi çatışma sırasında hasar görmesinin ve bir kaza sonrasında Java’daki bir onarım kuru havuzunda mahsur kalmasının ardından, mürettebatı tarafından kaderine terk edildi.

Ancak geminin hikayesi burada sona ermedi. Japonya’nın adayı ele geçirmesinin ardından onarılan gemi, İmparatorluk Japon Donanması tarafından 102 Numaralı Devriye Botu olarak hizmete sokuldu ve Müttefik pilotları tarafından düşman hatlarının çok ötesinde görev yaparken görüldü.

Tekrar ABD tarafından ele geçiriliyor

Stewart, savaş sona erdikten sonra Japonya’nın Kure kentinde yüzer halde bulundu ve ABD Donanması tarafından San Francisco’ya geri gönderildi. Bir açıklamada son “duygusal tören” olarak tanımlanan bir şekilde Stewart, 1946’da hava roketleri, makineli tüfekler ve deniz silahlarıyla hedef alınarak batırıldığında denizde gömüldü.

Hava/Deniz Mirası Vakfı başkanı Russ Matthews, New York Times ile yaptığı bir görüşmede “Bu geminin tüm tarihi aslında olağanüstü derecede iyi belgelenmişti” dedi ve devam etti: “Bu hikayenin sahip olmadığımız tek parçası, bugün nasıl göründüğüydü.”

Stewart’ı bulma çabaları uzun yıllar boyunca devam etti. Nisan 2024’te Matthews, Stewart’ın son yüzen yerinin koordinatlarını elde etti ve enkazını bulmak için deniz tabanını taramak üzere dron gönderme fikri önerildi. Sualtı dronları tarafından yapılan taramalar, geminin büyük ölçüde sağlam olduğunu ve hala “şık ve etkileyici” göründüğünü gösteriyor. Gemi, yaşına göre olağanüstü derecede sağlam gözüküyor ve bilinen en iyi korunmuş ABD Donanması dört istifli destroyer örneği olabilir.

Ekip, ilk keşfin ardından sonar incelemelerine başladı ve daha sonra da kameralı dronlar ile görsel araştırmalara geçti. Video yayını, uzmanların ve paydaşların onu derinliklerde dinlenirken görebileceği sanal uydu bağlantısı aracılığıyla yüzeye gönderildi.