Aynı anne babadan olan ve aralarında hem can hem de kan bağı bulunan kardeşler arasında yaşanan ufak tefek sürtüşmeler her ne kadar olağan karşılansa da anne babaların tavırları kardeşlerin arasındaki bağın şekillenmesinde bir hayli etkilidir. Özellikle kardeşler arasında yapılan kıyaslama, aralarındaki bağın zedelenmesinde bir hayli etkili olmaktadır. Peki Kıyaslamanın çocuklar üzerindeki etkisi nedir?
Küçüklüğünüze şöyle bir gidin… Birçoğumuzun aklına küçüklükte kardeşlerimizle ettiğimiz kavgalar, sürtüşmeler veya tartışmalar gelmiştir. Fakat her ne kadar kavga etsek de kardeş denilince akan suların durulduğu da bilinir. Çünkü kardeşlik, insanın hayatındaki en değerli olguların başında gelir. Kardeşler arasında yaşanan bazen tartışmalar bazense kavgalar her ne kadar anlık olarak geçip gitse de bazı durumlarda ebeveynlerin gösterdiği tutumlar çocuklar üzerinde farklı etki ve duygulara sebep olabilmektedir. Özellikle anne babaların, kardeşler üzerinden yaptıkları kıyaslamalar bu duyguların ileriye taşınmasına sebep olarak çocuklarda kıskançlık ve öfke gibi geçirilmesi zor duyguları ortaya çıkarabiliyor.
KIYASLAMANIN ÇOCUKLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ!
Anne babaların kardeşler üzerinden birini onaylayarak yaptığı kıyaslama ve birini diğerine tercih ettiğini göstermesi kıyaslamaya maruz kalan çocuk için oldukça zorlayıcı bir durumu oluşturmaktadır. Anne babalarının ilettikleri duyguların altında kalan çocuklar, dengelerini sağlayamaz ve bunun sonucunda o an yaşadıkları öfkeleri başka yerden çıkarma eğilimiz gösterirler. Kardeşler arasında kıyaslama yapmak aralarındaki rekabet duygusunu açığa çıkarak çocukların kardeşlerine karşı olumsuz duygular beslemesine sebebiyet verebilir.
Kıyaslamanın çocuklar üzerindeki etkisi
KARDEŞLER ARASI KIYASLAMA ÇOCUKLARI NASIL ETKİLİYOR?
Birçok anne baba kıyaslamayı çocuklarını motive etmek amacıyla yaptıklarını söylese de kıyaslama şeklinde yapılan bu‘iyi niyetli benzetmeler’ çocukların özgüvenlerinde düşüş yaşanmasına sebep olur. Ebeveynler tarafından yapılan bu kıyaslamalar çocukların özellikle okul hayatında başarıdan ziyade başarısızlığı beraberinde getirir. Çünkü kardeşiyle kıyaslanan çocukta; eksiklik, yetersizlik ve aşağılık duygularını ortaya çıkarır. Kardeşi ile arasında yapılan kıyaslama ikili rekabetin ortaya çıkmasına sebep olur. Bunun yerine çocuklara bireysel olarak hedefler konularak bu hedefler doğrultusunda başarılı olmalarını sağlamak ve bu hedefleri çocuklara aktarmak asıl doğru yol olacaktır.
Kardeşler arası kıyaslama çocukları nasıl etkiliyor
Kardeşler arası kıyaslama temeli: “Sen daha…” ile başlayan cümleler
Çocukların kıskançlık gibi yoğun ve güçlü duyguları anne ve babalardan öğrendiğini ve eğer ebeveynler bu duyguyu yönetmek konusunda çocuğa rehber olamazsa kardeş kıskançlığının ortaya çıktığını aktaran Uzman Klinik Psikolog Seda Aydoğdu, kardeşler arasında yapılan kıyaslamanın çocuklar üzerindeki etkisini şöyle açıklıyor:
“Anne ve babalar her zaman kapsayıcı ve dönüştürücü olabilmeye çalışmalıdır. Kardeşler arası ilişkilerin sağlıklı bir düzlem içerisinde yürütülmesi anne ve babanın ortak tutumları ve yönlendirmeleriyle olacaktır.”
Sen daha tatlısın, sen daha akıllısın, sen daha yaramazsın… Farkında ya da olmadan kardeşler arasında bu tür kıyaslamalar olabiliyor. Çocuğun sahip olduğu sevgi ve ilginin elinden alınıp yeni gelene verildiğini görmesi bir yana, çocuklar ‘abi ve abla’ olarak da tanımlanarak yepyeni sorumluluklarla da karşı karşıya kalıyorlar.”
Kardeşler arasında bunları sakın yapmayın
Kıyaslamanın çocuklarda kıskançlığı da tetiklediğine vurgu yapan Aydoğdu şöyle devam ediyor:
“Uyması gereken ve uyamadığında ‘ablalar/abiler böyle yapmaz’ diye eleştirilmesi çocuğun sahip olduğu kıskançlığın kontrolsüz bir şekilde ortaya çıkmasına sebep olacaktır.
Zaman içerisinde bu durum öfke problemleri, kendine ve çevresine zarar verme, karşıt olma, karşıt tepki geliştirme gibi sorunlara yol açabiliyor. Bunların yanı sıra içe kapanma, düşük öz güven ve gerileme olarak tanımladığımız yaşından daha bebeksi davranışların da (mesela alt ıslatma, tekrar meme emmek isteme, parmak emme, bebeksi konuşmalar gibi) görülme ihtimali oluyor.”
Kardeşler arası kıyaslama
News
