Gebelikte hayatı zorlaştıran ve sık karşılaşılan şikayetlerde ne yapabiliriz?
Sırt ağrısı, bulantı ve kusma, mide ekşimesi, hazımsızlık, gaz sancıları, sık idrara çıkma…
Hamilelik anne adaylarında büyük bir heyecan yaratsa da bazı problemleri de beraberinde getiriyor. Ağırlık artışının yanı sıra vücut kimyasında ve işlevlerinde oluşan değişimler nedeniyle; kalp daha fazla çalışıyor, vücut ısısı yükseliyor ve salgılar artıyor, eklemler ile bağlar daha esnek hale geliyor.
Anne adayı bir yandan bu ‘yeni normal’ sürece alışmaya çalışırken, diğer yandan hormonal etkiler sonucu artan yorgunluğun yanı sıra fiziksel değişimler ve ebeveynlik konusundaki kaygılarla da mücadele ediyor.
Bu dönemde anne adaylarının alacakları bazı önlemlerle hamilelik sürecinde yaşanan ve yaşam kalitesini düşürebilecek boyutlara ulaşabilen sorunlarla daha kolay baş edilebilmek mümkün, ancak alınan önlemlere rağmen sorunlar hafiflemiyorsa, hem anne hem bebeğin bu süreci daha rahat ve sağlıklı geçirebilmesi adına doktorunuza danışmak önem arz eder.
1. Bulantı ve kusma
Hormonal etkiler nedeniyle hamileliğin başlangıcında kokulara hassasiyet yüksek oluyor. “Sabah bulantısı” olarak bilinen bu tablo, hamileliğin ilerlemesiyle birlikte genellikle azalıyor. Bulantı ve kusma sorunu çoğunlukla zararsız olsa da, kilo kaybına yol açıyor ve sıvı alımında ciddi kısıtlanmaya sebep oluyorsa, sağlık kuruluşuna başvurmanızı gerektiriyor.
Ne yapmalı?
- Susuz kalmamak için bol sıvı almaya çalışın. Soda ve maden suyu gibi içecekler elektrolit içerikleri nedeniyle kendinizi iyi hissetmenize yardımcı olacaklardır.
- Az yağlı ve kolay sindirilebilir besinler tüketin. Midenizi boş tutmamak adına az ve sık yemek yemeye çalışın.
- Uyandığınızda mideniz bulanıyorsa, kalkmadan önce atıştırmak için yatağınızın başucunda kraker bulundurun. Tansiyonunuzun dengelenmesi için yatakta 15 saniye oturun, sonra ayağa kalkın.
- Temiz hava almak, bulantı ve kusma sorunlarında her zaman yardımcı oluyor.
- Kısa yürüyüşler yapmanız veya pencere açıkken uyumanız da fayda sağlayabiliyor.
2. Sırt ağrısı
Hamilelikte en sık yaşanan sorunlardan biri, sırt ağrısı oluyor. Alınan ekstra kiloların vücudun ağırlık merkezinin değişmesine ve alt sırt kaslarında gerginliğe neden olabilir, bu da kasların sertleşmesine (spazm) ve ağrımasıyla sonuçlanabiliir.
Ne yapmalı?
- Sırtınızı desteklemek için bacaklarınızın arasına bir yastık koyarak yan yatın.
- Sert yatakta uyumak, yumuşak yatakta uyumaktan daha iyi gelecektir.
- Yüksek topuklu ayakkabılar sırtınızda daha fazla yük oluşturduğu için alçak topuklu ayakkabıları tercih edin.
- Bel seviyesinin altındaki nesneleri kaldırırken dizlerinizi bükün ve sırtınız yerine bacaklarınızı kullanın. Çevrenizden yardım istemekten de çekinmeyin.
- Düzenli yapacağınız egzersizler, kasları güçlendirmeye ve doğru postürü sağlamaya destek olacaktır.
3. Mide ekşimesi ve hazımsızlık
Hamilelik hormonlarının etkisiyle mide duvarında bulunan düz kasların gevşemesi sonucu mide içeriği bağırsaklara normalden daha uzun sürede iletiliyor. Midenin asitli içeriğe daha uzun süre maruz kalması nedeniyle de sıklıkla; midede yanma, kaynama, ekşime, şişkinlik, gaz oluşumu ve hazımsızlık gibi sorunlar gelişiyor.
Ne yapmalı?
- Günde üç büyük öğün yemek yerine, daha küçük porsiyonlar halinde daha sık yiyin.
- Yemeğinizi iyice çiğneyerek, acele etmeden yavaşça tüketin
- Hamilelikten önce midenizi rahatsız eden besinlerin hamilelikte çok daha fazla rahatsız edeceğini aklınızdan çıkarmayın. Dolayısıyla hamile kalmadan önce bu sorununuzla ilgili mutlaka tedavi olun.
- Aşırı yağlı yiyecekler ve kızartmalardan kaçının.
- Tatlı, gazlı ve meyveli içeceklerden (portakal suyu, nar suyu gibi) uzak durun.
- Hazmı kolaylaştıracağı için sodayı yemek sonrasında tüketebilirsiniz. Ancak dikkat! Yüksek oranda tuz içermeleri nedeniyle 20. haftadan sonra günde en fazla bir kez içebilirsiniz.
- Yemek ile yatma vakti arasında en az 2 saat olmasına dikkat edin.
- Yastığınızı yükseltmek, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasını azaltacağı için hayatınızı oldukça kolaylaştıracaktır.
4. Kabızlık, gaz sancıları, hemoroid (basur)
Kabızlık, gaz sancıları ve hemoroid sorunları; hormonal değişimlere ve reçete edilen demir ile vitamin ilaçlarına bağlı olarak hamilelikte sıkça yaşanabiliyor. Hamileliğin ilerlemesiyle birlikte ağırlaşan ve büyüyen rahmin kalın bağırsak ile pelviste bulunan toplardamarlara baskı yapması da bu problemlerin oluşmasında önemli bir rol oynuyor.
Ne yapmalı?
- Bol sıvı ve lifli besinler tüketmeyi alışkanlık haline getirin. Mevsim sebzeleri, tam tahıllı ekmek ve kepekli tahıllar, bağırsak hareketlerinin azalmasına karşı koruyucu olacaktır.
- Bağırsak hareketlerinin azalmasına, dolayısıyla kabızlık ve hemoroid oluşumuna yol açabilmesi nedeniyle fazla kilo almamaya dikkat edin.
- Büyük tuvalet ihtiyacınızı gidermek için tuvalette kalış süreniz en fazla 3-4 dakika olmalı. Zira uzun süre ıkınmak ve zorlamak hemoroid riskini artırıyor.
- Sıcak suda oturma banyosu veya soğuk uygulama, hemoroide bağlı ağrıyı hafifletiyor.
- Kefir gibi probiyotikleri tüketmek şikayetlerinizi hafifletecektir.
- Düzenli egzersiz yapmanız sindirim sisteminizin rahat çalışmasına yardımcı oluyor.
5. Sık idrara çıkma, idrar kaçırma
Hamilelik sırasında sık idrara çıkma sorunu pek çok nedenden kaynaklanabiliyor. Rahim büyüdükçe mesaneye baskı yapmaya başlıyor, bunun sonucunda mesane boş olsa dahi tuvalete gitme ihtiyacı hissettiriyor. Sık idrara çıkma probleminin hamileliğin 2. trimesterinde bir miktar azalabilir, çünkü bu süreçte rahim artık mesaneye dayanmıyor. Ancak hamileliğin sonlarında rahmin boyutunun artmasıyla birlikte sorun tekrar başlayabiliyor. Yine bu süreçte hapşırmak veya öksürmek mesaneye baskı yaratabileceği için idrar kaçırma problemi de yaşanabiliyor.
Ne yapmalı?
- Kafein daha fazla idrara çıkmanıza neden olacağı için asitli içecekleri, kahve ve çayı diyetinizden çıkarın.
- Sizin ve bebeğinizin hayati sıvılardan mahrum kalmamanız için her gün yeterince sıvı tüketmeyi asla ihmal etmeyin.
- Pelvik tabanını güçlendirme etkisi nedeniyle Kegel egzersizlerini her gün, sabah yataktan çıkmadan önce, 5-10 dakika uygulamaya özen gösterin.
- İdrar kaçırma probleminiz varsa mesane eğitimi almanızda fayda var. Zira, belirli periyotlarla düzenli idrara gitmek mesaneyi boş tutması sayesinde hayatınızı kolaylaştıracaktır.
6. Göğüslerde büyüme ve hassasiyet
Emzirme dönemine hazırlık nedeniyle östrojen ve progesteron salınımındaki artışa bağlı olarak, hamilelik sürecinde göğüsler giderek büyüyor ve hassaslaşıyorlar. Bu süreçte alacağınız önlemler hassasiyet ve sarkma problemlerine karşı etkili olacaktır.
Ne yapılabilir?
- Vücudunuza iyi oturan ve iyi desteğe sahip sütyen kullanın.
- Ekstra geniş omuz askılı hamile sütyenleri doğru seçim olacaktır.
- Uyurken size destek olması için destekleyici uyku sütyeni tercih edin.
Ve son olarak da ekleyelim: Sıkıntılarınız ile kendi başınıza mücadele etmek zorunda değilsiniz, zira doktorunuzun size hayatınızı muhakkak kolaylaştıracak bir önerisi olacaktır...
Sağlıcakla beklediklerinize kavuşmak dileği ilie...