Endometriozis nedir?

Yaklaşık 10 kadından 1’inde görülebilen bu hastalık, en sık olarak ağrı (adet ağrıları, cinsel ilişki sırasında ağrı, kronik pelvik ağrı) ve kısırlık şikayetleri ile kendini gösterir. Endometriozis odakları, yumurtalık, tüpler, mesane, bağırsak veya karın zarına yerleşebildiği gibi, karın dışı yerleşimli olarak da akciğer ve göz gibi organlarda daha nadiren bulunabilir. Hastalık, yumurtalığı etkilediğinde, rahim içindeki dokuya benzer şekilde her ay ortaya çıkan adet döngüleriyle birlikte, yumurtalık içine kanamaya, eskimiş kan birikimine ve sonucunda çikolata kisti olarak bilinen “endometrioma” oluşumuna neden olabilir. Endometrioma, sadece %15 tek başına/izole olup, %85 olasılıkla yumurtalık dışındaki diğer endometriozis odakları ile birliktelik göstermektedir. Bu hastalık, kronik inflamatuar bir süreçtir. Etkilenen bölgedeki inflamasyon, bölgede hasara ve hasar sonrası iyileşme ile ortaya çıkan skar/nedbe dokuları, karın içi yapışıklıkların oluşumuna, tüplerde tıkanıklığa ve kısırlığa neden olabilir. Hastalık, bağırsak, mesane ve hatta böbreklerin etkilenmesine kadar gidebilen ciddi rahatsızlıkları içerebilir. Yine, tedavinin geciktiği veya ertelendiği durumlarda hastanın uzun süreli ağrı şikayeti mevcut olduğunda, beynin ağrıyı öğrenme mekanizması nedeniyle, ağrıya yol açan neden, cerrahi ile dahi ortadan kaldırılsa bile, ameliyat sonrası dönemde ağrı şikayetinin devam edebildiği görülebilmektedir. Tanıdaki gecikmelerin önüne geçilebilmesi, bu nedenlerden ötürü, önemli olup yeni odakların oluşumunun önlenmesine yönelik medikal/ilaç tedavi seçenekleri mevcuttur. Gerekli olgularda, odakların çıkarılmasına yönelik cerrahi işlemler düşünülebilir. Cerrahinin kendisinin de inflamatuar bir sürece neden olacağı göz önünde bulundurulduğunda, endometriozis hastalarında ameliyat kararı alınırken, hastaları tekrarlayan cerrahilere maruz bırakmamak önemlidir. Endometriozis nedeniyle yapılacak cerrahinin, bu kadınların hayatlarında 1 kez olacak şekilde planlanması amaçlanır. Bu nedenle cerrahinin zamanlaması ve hasta seçimi önemlidir.