Çocuklarda alerjik rinit

ÇOCUKLARDA ALERJİK RİNİT

Allerjik nezle burun ve üst solunum yollarının tekrarlayan bir hastalığı olup, burun tıkanıklığı, hapşırık, burun akıntısı, burun kaşıntısı, damakta kaşıntı gibi bulgularla ortaya çıkar. Genellikle 5-6 yaşlarından sonra ilk bulgular ortaya çıkmaktadır. Olguların % 50 allerjik göz nezlesi (allerjik konjonktivit) bulguları da eşlik edebilir. Hastalık alerjik nezle tipinde yıl boyunca ya da sadece belli mevsimlerde (örneğin ilkbaharda) ortaya çıkabilen mevsimsel rinit (saman nezlesi) şeklinde görülebilmektedir. Hastalık bulguları sırasında genellikle ateş görülmez.

Ülkemizde çocuklar arasında görülme sıklığı ortalama % 10-15 kadardır. Anne ve/veya babasında alerjik nezle veya bir başka alerjik hastalığı olanlarda alerjik nezle görülme sıklığı artmaktadır.

Hastalık bulguları sıklıkla polenler, ev tozu akarları, küf sporları, hayvan tüy teması gibi alerjenlerle karşılaşmayı takiben ortaya çıkar. Sigara dumanı, hava kirliliği, keskin kokular , soğuk hava, rüzgarlı hava gibi üst solunum yollarını rahatsız edici faktörler tarafından tetiklenerek bulguları başlar.

Allerjik nezle tanısı sık burun ve göz kaşıntısı, akıntısı, tıkanması olan çocuklarda muayene bulguları, laboratuar testleri ve allerji deri testleri ile konur. Deri Allerji testleri her yaş grubunda yapılabilir ve alerji uzmanları tarafından değerlendirilmelidir. Elde edilen bulgular tedavide yön vericidir.

Allerjik nezle tedavisindeki en önemli basamak o hasta için tetikleyici olarak etki eden faktörlerden (örneğin polenler, ev tozu akarları gibi alerjenlerden, veya sigara dumanı keskin kokular gibi rahatsızlık vericiler) korunmaktır. İlaç tedavisi olarak 2 grup (antihistaminik tabletler, kortizonlu burun spreyleri) ilaç vardır. Bu gruptaki ilaçlar çoğunlukla devamlı olarak kullanılan ilaçlar olup çocuk iyi de olsa verilmelidir. Örneğin ilkbahar aylarında mevsimsel allerjik nezlesi olan çocuklarda ilkbahar ayları boyunca (Nisan-Temmuz arası) ilaçlar gerekiyorsa sürekli verilebilir. Bütün bir yıl boyunca süren (perennial) alerjik nezleli çocuklarda ise yıl içinde çeşitli dönemlerde ara ara veya uzun süre ilaçlar verilebilir. Alerjik nezleye alerjik göz nezlesi bulguları da eşlik ediyorsa göz damlası şeklinde ek ilaçlar verilmesi gerekebilir. Ayrıca gerekli görülen hastalarda (İlaç tedavisine 6 ay sürekli kullanmasına rağmen kontrol altına alınamayan hastalarda) ek olarak alerji aşıları (immünoterapi) önerilerek bireyin duyarlı olduğu alerjenlere karşı alerjisinin azaltılması yöntemi de bir tedavi seçeneğidir.

Hastaların uygun aralıklarla izlenmesi ve hastalığın seyrine göre tedavinin yeniden düzenlenmesi en önemli noktalardan biridir. Allerjik nezle hastalığı olan çocuklarda üst solunum yollarının komşuluğu ve hassalığı nedeniyle zaman zaman sinüzit, geniz eti büyümesi, orta kulak iltihabı gibi diğer hastalıklar da eşlik edebilir. Ayrıca astım hastalığı olanlarda sıklıkla yıl boyunca devam eden allerjik nezle hastalığı da vardır. Ayrıca bir allerjik hastalığı bulunan kişilerde bazen bir başka allerjik hastalık bulguları zaman içinde eklenebilir. Örneğin Allerjik nezleli çocuklarda zaman içinde astım bulguları da ortaya çıkabilir. Hastalara uygulanan tedavi ile genellikle hastalık bulguları süratle iyileşir ve yakınmaların şiddeti ve sıklığı azalır.

Hastalığın tedavisinde tam olarak iyileşme değil hastalığın kontrol altına alınması amaçlanır.