8 Mart Kadınlar Günü ne zaman, nasıl ortaya çıktı? Dünya Kadınlar Günü’nün tarihi
8 Mart Dünya Kadınlar Günü Birleşmiş Milletler tarafından tanımlanmış bir gün olarak her yıl dünya çapında kutlanmaktadır. Peki, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ne zaman ve nasıl ortaya çıktı? Kadınlar günü Türkiye'de ilk ne zaman kutlandı? İşte, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nün tarihi ve hikayesi...
İnsan hakları temelinde kadınların siyasi ve sosyal konumlarının güçlendirilmesi, tüm toplumlara kadınların eşit haklara sahip olduğu bilincinin geliştirilmesi ve korunması için her yıl 8 Mart, Dünya Kadınlar Günü olarak kutlanmaktadır. Bu gün, Birleşmiş Milletler tarafından 16 Aralık 1977'de belirlenmiştir. Ancak tarihi çok daha gerilere gidiyor. Peki, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ne zaman ve nasıl ortaya çıktı? Kadınlar günü Türkiye'de ilk ne zaman kutlandı? İşte, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nün tarihi ve hikayesi...
8 MART DÜNYA KADINLAR GÜNÜ NASIL ORTAYA ÇIKTI?
1917'de Sovyet Rusya'da kadınlar oy hakkı kazandıktan sonra 8 Mart ulusal bayram ilan edildi. Dolayısıyla 8 Mart Kadınlar Günü, daha çok Komünist ülkelerde bağımsızlık günü olarak kutlanmaya başlandı. Ancak bu gün 1967'de feminist hareket tarafından benimsenince, durum değişmeye başladı. Devam eden süreçte, 1975'e gelindiğinde Birleşmiş Milletler tarafından kutlanmaya başlandı. Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 16 Aralık 1977 yılında aldığı kararı ile üye ülkeler kendi geleneklerine ve tarihlerine uygun bir günü Uluslararası Kadın Hakları ve Uluslararası Barış Günü ilan etmeye davet edildi.
DÜNYA KADINLAR GÜNÜ'NÜN TARİHİ
-
28 Şubat 1909'da Amerika Sosyalist Partisi tarafından New York'ta bir "Kadınlar Günü" düzenledi. Bu gelişmeden sonra 1910 yılında Uluslararası Sosyalist Kadın Konferansı her yıl bir "Kadınlar Günü" düzenlenmesini önerdi ve öneri kabul edildi ancak belli bir gün saptanmadı.
-
1921'de Moskova'da düzenlenen Uluslararası Kadınlar Konferansı'nda 8 Mart günü "Dünya Emekçi Kadınlar Günü" adıyla benimsenmişse de 1930 yılında faşizme karşı birleşik cephe politikasına dönüş sebebiyle tekrar "Dünya Kadınlar Günü" ismine dönüldü.
-
Birinci ve İkinci Dünya Savaşları döneminde sosyalizmin yayılmasından çekinen bazı ülkeler Dünya Kadınlar Günü'nü kutlamayı yasaklamışsa da 1960'lı yıllarda yeniden popülerlik kazandı.
-
60'ların sonunda Amerika'da çeşitli gösterilerde anılan 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, Batı Bloku ülkeleri üzerinden dünyaya yayıldı. Bunun üzerine Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart'ı "Dünya Kadınlar Günü" olarak kabul etti.
TÜRKİYE'DE 8 MART KADINLAR GÜNÜ
Türkiye'de ilk 8 Mart Kadınlar Günü kutlaması 1921 yılında yapıldı. İki komünist kız kardeş olan Rahime Selimova ve Cemile Nuşirvanova'nın girişimiyle gerçekleşen gösterilerden sonra uzunca bir süre 8 Mart Dünya Kadınlar Gün'nü kutlamak Türkiye'de yasaktı. Bunun sebebi ise tabi ki komünist tehlikesiydi. Bu süreç 1975'e kadar devam etti.
1975 yılında "Birleşmiş Milletler Kadın On Yılı" ilan edilince Türkiye de 8 Mart kutlamalarına sıcak bakmaya başladı. Çeşitli kadın derneklerinin de etkisiyle 8 Mart Dünya Kadınlar Günü meydanlara çıktı.
80 darbesinden sonra 4 yıl boyunca her türlü miting ve etkinlik yasaklanmıştı. Bununla birlikte 1984 yılından itibaren Türkiye'de 8 Mart Dünya Kadınlar günü artık sadece sosyalist kesimlerin değil, tüm kesimlerin kutladığı ve sahip çıktığı bir gün olarak kutlanmaktadır.